วันอัฏฐมีบูชา คือวันอะไร มีความสำคัญอย่างไร
วันอัฏฐมีบูชาถือเป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาที่ระลึกถึงเหตุการณ์ภายหลังการเสด็จดับขันธปรินิพพานของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไปแล้ว ๘ วัน อันเป็นวันที่เหล่าบรรดากษัตริย์และพุทธศาสนิกชนได้พร้อมใจกันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระ ณ มกุฏพันธนเจดีย์ เมืองกุสินารา ประเทศอินเดียในปัจจุบัน
การจากไปของพระพุทธองค์ในครั้งนั้นนำมาซึ่งความโศกเศร้าอาลัยอย่างสุดซึ้งแก่พุทธบริษัททั้งหลาย การถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระจึงเป็นเสมือนการสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์แห่งพระพุทธศาสนา เป็นการสิ้นสุดแห่งพระวรกายของพระศาสดาผู้ทรงนำทางจิตวิญญาณและประทานแสงแห่งปัญญาแก่โลก
อย่างไรก็ตาม เหตุการณ์ในวันอัฏฐมีบูชายังเป็นเครื่องเตือนใจอันสำคัญยิ่งแก่พุทธศาสนิกชนให้ได้ตระหนักถึง สัจธรรมแห่งชีวิต นั่นคือ ความไม่เที่ยง (อนิจจัง) ทุกสิ่งในโลกล้วนมีการเปลี่ยนแปลงและเสื่อมสลายไปในที่สุด แม้แต่พระวรกายอันประเสริฐของพระพุทธเจ้าก็ยังต้องเข้าสู่สภาวะแห่งความดับสิ้น ความทุกข์ (ทุกขัง) เป็นสิ่งที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ในวัฏสงสาร และ ความไม่มีตัวตนที่แท้จริง (อนัตตา) ทุกสิ่งเป็นเพียงการรวมตัวของปัจจัยต่างๆ ที่เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ไม่มีสิ่งใดดำรงอยู่ได้อย่างถาวรและเป็นอิสระอย่างแท้จริง
นอกจากความสำคัญในเชิงหลักธรรมแล้ว วันอัฏฐมีบูชายังเป็นที่มาของ ประเพณีการถวายผ้าไตร แด่พระสงฆ์เพื่ออุทิศส่วนกุศลแก่ผู้ล่วงลับ ตามพุทธประวัติกล่าวว่า ในงานถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระนั้น มีการถวายผ้าต่างๆ เป็นจำนวนมากเพื่อบูชาพระพุทธองค์ ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน