ตรุษจีน เป็นเทศกาลสำคัญของชาวจีนและชาวไทยเชื้อสายจีน ถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินจีน ซึ่งในปี 2568 ตรงกับวันที่ 27-29 มกราคม โดยแบ่งเป็น วันจ่าย (27 ม.ค.), วันไหว้ (28 ม.ค.), และวันเที่ยว (29 ม.ค.) การจัดโต๊ะไหว้ ให้ถูกต้องตามธรรมเนียม ถือเป็นสิ่งสำคัญเพื่อเสริมสิริมงคลให้กับชีวิต บทความนี้รวบรวมวิธีจัดโต๊ะไหว้ให้เข้าใจง่าย และครบถ้วนที่สุด
การจัดโต๊ะไหว้ตรุษจีนหลัก ๆ มี 3 ประเภท
- ไหว้เจ้าที่และเทพเจ้า (ไหว้ตี่จู้เอี๊ยะ เทพเจ้าไฉ่ซิงเอี๊ย)
- ไหว้บรรพบุรุษ (ให้เกียรติบรรพบุรุษที่ล่วงลับ)
- ไหว้ผีไม่มีญาติ (ทำบุญให้วิญญาณเร่ร่อน)
วิธีจัดโต๊ะไหว้เจ้าที่และเทพเจ้า
เวลาไหว้: 06.00 – 07.00 น. (เช้า)
ของไหว้ที่ใช้:
- เทวรูปหรือแท่นบูชา: วางด้านในสุด
- กระถางธูป: วางด้านหน้ารูปเคารพ
- เชิงเทียนและแจกันดอกไม้: วางซ้าย-ขวาของกระถางธูป
- ข้าวสวยพูนถ้วย: จำนวน 3 หรือ 5 ถ้วย
- น้ำชา/เหล้า: เท่ากับจำนวนข้าว
- ของคาว (ซาแซหรือโหงวแซ): ไก่ เป็ด หมู ปลา
- ของหวานและผลไม้: 3 หรือ 5 อย่าง เช่น ส้ม แอปเปิ้ล กล้วย ทับทิม แก้วมังกร
- กระดาษเงิน-กระดาษทอง
ธูปที่ใช้: 3 หรือ 5 ดอก
วิธีจัดโต๊ะไหว้บรรพบุรุษ
เวลาไหว้: 10.00 – 11.00 น.
ของไหว้ที่ใช้:
- รูปภาพหรือป้ายบรรพบุรุษ: วางด้านในสุด
- กระถางธูป: วางด้านหน้ารูปบรรพบุรุษ
- เชิงเทียนและแจกันดอกไม้
- ข้าวสวยพร้อมตะเกียบ: ตามจำนวนบรรพบุรุษที่ไหว้ แต่ไม่เกิน 5 ถ้วย
- น้ำชา/เหล้า: เท่ากับจำนวนข้าว
- ของคาว: อาหารที่บรรพบุรุษชอบ (ควรมีน้ำซุป 1 อย่าง)
- ของหวานและผลไม้: 3 หรือ 5 อย่าง
- กระดาษเงิน-กระดาษทอง และชุดเสื้อผ้ากงเต๊ก
ธูปที่ใช้: 3 ดอก
หมายเหตุ: หลังไหว้เสร็จ ให้นำของไหว้มาทานร่วมกันเพื่อความเป็นสิริมงคล
วิธีจัดโต๊ะไหว้ผีไม่มีญาติ
เวลาไหว้: 14.00 – 16.00 น.
ของไหว้ที่ใช้:
- ข้าวสวย อาหารคาว ขนมเข่ง ขนมเทียน
- กระดาษเงินกระดาษทอง
- จุดประทัดหลังไหว้เสร็จ เพื่อปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย
ธูปที่ใช้: 1 ดอก
ไหว้ไฉ่ซิงเอี๊ย (เทพเจ้าแห่งโชคลาภ)
เวลาไหว้: 23.00 – 01.00 น. ของคืนวันที่ 28 มกราคม 2568
ทิศที่ต้องหันหน้าไปไหว้: ตะวันออกเฉียงใต้
ของไหว้เทพไฉ่ซิงเอี๊ย
- ภาพหรือรูปปั้นไฉ่ซิงเอี๊ย: วางบนโต๊ะ
- กระถางธูป: วางด้านหน้า
- เชิงเทียนและแจกันดอกไม้
- ถ้วยน้ำชา 5 ถ้วย
- ขนมอี๊ 5 ถ้วย
- ผลไม้มงคล 5 ชนิด / เจไฉ่ / ขนมจันอับ
- กระดาษเงิน-กระดาษทอง / ถังเงิน-ถังทอง
- กระเป๋าสตางค์ที่ใช้อยู่ (เพื่อเรียกทรัพย์)
ธูปที่ใช้: 3, 5 หรือ 9 ดอก
ข้อห้าม: ห้ามไหว้ด้วยของที่มีเนื้อสัตว์หรือแอลกอฮอล์
ของไหว้มงคล
อาหารคาว (ซาแซ หรือ โหงวแซ)
- ไก่: ความขยัน ก้าวหน้าในงาน
- เป็ด: ความมั่งคั่ง สมบูรณ์
- หมู: อุดมสมบูรณ์
- ปลา: เหลือกินเหลือใช้
- ปลาหมึก: เงินทองไหลมาเทมา
ผลไม้มงคล
- ส้ม: โชคลาภ
- องุ่น: ความเพิ่มพูน
- แอปเปิ้ล: ความสงบสุข
- ทับทิม: ความเจริญรุ่งเรือง
- กล้วย: กวักโชคลาภ
ของหวาน
- ขนมเข่ง-ขนมเทียน: ชีวิตราบรื่น
- ขนมถ้วยฟู: ความรุ่งเรือง
- ขนมจันอับ: ร่ำรวย
- ขนมบัวลอย: ครอบครัวอบอุ่น
ข้อห้ามวันตรุษจีน
- ห้ามสระผมหรือตัดผม เพราะเชื่อว่าเป็นการชะล้างโชคลาภ
- ห้ามทำความสะอาดบ้าน เพราะอาจกวาดโชคลาภออกไป
- ห้ามพูดคำหยาบ ด่าใคร เพราะอาจนำโชคร้ายมา
- ห้ามใส่ชุดสีขาว-ดำ เพราะเป็นสีของงานศพ
- ห้ามร้องไห้หรือทะเลาะวิวาท เพราะเชื่อว่าทำให้โชคร้ายทั้งปี
- ห้ามให้ยืมเงินหรือทวงหนี้ เพราะเชื่อว่าเงินจะรั่วไหล
- ห้ามซื้อรองเท้าใหม่ เพราะถือว่าเป็นสัญลักษณ์ของความเหนื่อยยาก
- ห้ามปลุกคนอื่น เพราะเชื่อว่าจะทำให้ต้องทำงานหนักตลอดปี
สรุป
ตรุษจีน เป็นเทศกาลแห่งการเริ่มต้นใหม่ การไหว้เทพเจ้า บรรพบุรุษ และขอพรเสริมโชคลาภเป็นสิ่งที่หลายครอบครัวให้ความสำคัญ การจัดโต๊ะไหว้อย่างถูกต้อง ไม่เพียงช่วยเสริมดวง แต่ยังเป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ
การเตรียมของไหว้ให้ครบ และปฏิบัติตามเคล็ดลับความเป็นมงคล จะช่วยให้ปี 2568 เป็นปีที่รุ่งเรือง มั่งคั่ง และเต็มไปด้วยความโชคดี